Nadat Elisabeth Sparkle de middelbare leeftijd bereikt, gaat alles mis. Om haar schoonheid terug te krijgen, begint ze aan een experimentele drug genaamd The Substance.
The Substance is door Jordy Gomes op 20 september 2024 beoordeeld met een 7,5 / 10.
Met een flinke knipoog werpt deze satirische horrorfilm een kritische blik op de schoonheidsidealen in Hollywood. Hoe ga je als vrouw om met het feit dat je zogenaamde 'houdbaarheidsdatum' verstreken is? In The Substance bestaat er een innovatief middel: een speciale drug die ervoor zorgt dat je jeugdige schoonheid terugkeert in de vorm van een kloon. Maar welke prijs betaal je daarvoor?
Demi Moore schittert in de rol van Elisabeth Sparkle, een vrouw die op haar vijftigste verjaardag plots haar baan verliest, waardoor haar tv-carrière ten einde komt. Aarzelend ondergaat ze een experiment, in de hoop dat een 'perfecte' versie van zichzelf haar roem en glorie kan herstellen. De twee individuen moeten elke zeven dagen van plaats wisselen, maar blijven op een bepaalde manier permanent met elkaar verbonden. Deze regels leiden uiteindelijk tot grote gevolgen.
‘Deze 'bodyhorror' neemt de schoonheidsstandaarden binnen Hollywood op een creatieve manier onder de loep.’
De jongere versie van Elisabeth, genaamd Sue, wordt overtuigend vertolkt door Margaret Qualley. De film levert duidelijk kritiek op hoe de entertainmentindustrie vrouwen behandelt en hen vooral ziet als lustobjecten. Een goed voorbeeld hiervan zijn de fitnessvideo's die Sue maakt; deze worden opzettelijk overdreven sensueel in beeld gebracht, met veel close-ups en een dreunende soundtrack om het een komische ondertoon te geven. In The Substance telt een vrouw alleen mee als ze er goed uitziet – het is misschien niet subtiel, maar de boodschap is onmiskenbaar.
Visueel wordt de boodschap ook versterkt. Sue's wereld is sprankelend en kleurrijk, iedereen aanbidt haar. Dit contrasteert scherp met het perspectief van Elisabeth, wiens mentale toestand steeds verder afbrokkelt. Haar obsessieve gedrag leidt uiteindelijk tot zelfdestructie, en Demi Moore weet haar afglijden tot waanzin geloofwaardig te verkopen.
De (body)horror die hieruit voortkomt is zowel schokkend als bloederig. Je kijkt vaak met open mond naar de verschillende manieren waarop iemands huid verminkt wordt. De praktische make-up en grime, evenals de realistische kostuums die nodig zijn om deze afschuwelijke transformaties geloofwaardig te maken, zijn uitstekend uitgevoerd. Juist door dat tastbare, vieze gevoel blijven de gebeurtenissen veel beter hangen.
Bij de absurdistische climax laat The Substance echter wat steken vallen. Tegen het einde slaat de film door in overdrijving, waardoor je soms onbedoeld moet lachen. Misschien had ik gehoopt op een meer ingetogen confrontatie tussen Moore en Qualley, waarin de boodschap nog eens krachtig benadrukt zou worden. Nu gebeurt dat op een groteske manier waar ik meerdere vraagtekens bij zet.
The Substance is veel om te verwerken en biedt genoeg stof voor discussie achteraf. Op het gebied van creativiteit en originaliteit scoort de film hoog, wat het moeilijk maakt om het geheel te beoordelen. Het grootste deel zit fantastisch in elkaar, maar het laatste stuk is zo controversieel dat het de film voor veel kijkers zal maken of breken. Toch kun je met zekerheid zeggen dat je waarschijnlijk nog nooit eerder een film zoals The Substance hebt gezien. En dat is anno 2024 absoluut een unicum.