Tony Soprano (James Gandolfini) is een man die balans probeert te vinden in zijn leven als parttime familieman en fulltime maffiabaas. Als gevolg van zijn gevoeligheid voor paniekaanvallen gaat hij naar de psycholoog Dr. Melfi (Lorraine Bracco), een gigantisch taboe voor iemand die zich in zijn wereldje bevindt. Verder navigeert hij een relatie met zijn argwanende moeder, zijn vrouw op wie hij regelmatig vreemdgaat, zijn langzaam maar zeker opgroeiende kinderen en de complexe wisselwerkingen tussen handlangers, rivalen en de vele levens die hij verwoest.
The Sopranos is door Phil Haar op 4 mei 2023 beoordeeld met een 9,5 / 10.
Dit is een bekende serie die in recente jaren een enorme opleving heeft gehad en ook regelmatig geprezen wordt als de serie die leidde tot het 'gouden tijdperk' van televisie. David Chase zijn bekroonde crime-drama over de maffia-onderwereld van New Jersey is namelijk vooruitstrevend geweest over het aankaarten van enorm veel maatschappelijke kwesties. Vooraanstaand is dat deze serie enorm te bekijken valt in het kader van gesprekken over de valkuilen van het patriarchaat, de traditiegetrouwe, starre houdingen die Tony Soprano en zijn mensen door de serie heen aannemen leiden regelmatig tot onnodig leed met name voor relatief onschuldige partijen, zoals zijn aangetrouwde neef Christopher Moltisanti (Michael Imperioli). Deze houdingen worden regelmatig in verbinding gelegd met grote maatschappelijke kwesties zoals racisme, drugsverslaving, homoseksualiteit en zelfs een bepaalde feestdag die niet meer door de beugel kan.
Wat de serie enorm goed heeft gedaan is een reële relatie aan blijven houden met de werkelijkheid, al is er geen tekort aan directe verwijzingen en hommages naar bekende gangsterfilms zoals The Godfather trilogie of Goodfellas (ondanks dat Lorraine Bracco en Michael Imperioli hier allebei in verschenen), The Sopranos zet in verhouding vrijwel geen stappen om de gangstercultuur te romantiseren: het geweld (zowel fysiek als psychologisch) evenals de mannen die het uitvoeren zijn slordig, grof en lelijk. Dit aspect ervan staat echter nauwelijks op de voorgrond van de serie, deze heeft namelijk geen tekort aan triviale kleine momenten die hoewel ze meestal indicatief zijn voor wat meer, ook wel garanderen dat de opbouw soms wat langzaam gaat zijn. De serie gaat ver om de ontwikkelende gang van zaken van Tony's leven breed uit te zetten, en reëel gezien zijn de belangrijkste gebeurtenissen in je leven altijd maar momenten geweest binnen een groot geheel.
‘Het geweld (zowel fysiek als psychologisch) evenals de mannen die het uitvoeren zijn slordig, grof en lelijk.’
Ondanks dat is deze serie nooit saai, de manier waarop de karakters en hun dialogen zijn geschreven is zodanig aan te relateren dat je toch engageert blijft kijken. Wanneer je interessante kleine dingen over je vrienden leert is dit namelijk ook interessant, bijvoorbeeld wanneer iemand een vreemde hobby heeft zoals vliegtuigspotten, of een vreemde fixatie heeft zoals op een bepaald figuur uit de geschiedenis, of vreemdgaat zoals op een echtgenoot, geen enkel personage mist diepgang. Alle karakters zijn op een driedimensionale manier geschreven en benaderd, zo zijn ze zowel sympathiek als anderzijds absoluut onvolmaakt. Tony Soprano is uiteraard een slecht persoon dat enorme ellende oproept op zichzelf en zijn naasten, maar toch is één van de eerste dingen die je over hem leert dat hij een dierenvriend is. Bijna niemand in deze serie is vlekkeloos, ze verdienen meestal nimmer je afgunst nog je respect. Ze lijken allemaal gevangengenomen door verwachtingen van zichzelf en de samenleving: een man mag geen zwakheid tonen en moet de touwtjes in handen nemen, een vrouw moet niet zoveel aspiraties of oordelen hebben. Ze moeten allemaal van alles, en struikelen regelmatig in het naleven van deze verwachtingen. Zo komt het er regelmatig op neer dat karakters denken aan verandering en vervolgens de confrontatie met de harde werkelijkheid van hun leven verliezen.
The Sopranos is misschien de best geschreven dramaserie aller tijden en eist in elk geval minimaal één keer in je leven aandachtig en kritisch bekeken te worden. Het is een serie dat regelmatig van zijn kijkers verwacht dat ze reflecteren, daarvoor dienen Tony's gesprekken met Dr. Melfi immers. De kansen om dit dialoog aan te gaan buiten de gebruikelijke sociale contexten waarin de serie zich plaats vindt zijn dan ook altijd verluchtend en maken de serie vanuit die benadering ook een stuk binge-waardiger. De serie was al enorm riskant en gewaagd vanwege de manier waarop het de antiheld populariseerde voor op tv (een voorloper voor series zoals Breaking Bad) maar dan hebben we het nog niet eens gehad over het controversiële einde. Als kijker word je hand absoluut niet stevig vastgehouden en word van je verwacht dat je op sommige vraagstukken eigen interpretatie kan leveren.
Te zien op HBO Max
