Een Joodse kapper komt twintig jaar na de Eerste Wereldoorlog thuis en treft zijn vervallen kapsalon besmeurd aan met haatdragende graffiti. Aan de andere kant van de wereld de aansteker in de vorm van dictator Hynkel.
The Great Dictator is door Rick Schuttinga op 6 oktober 2021 beoordeeld met een 9 / 10.
Wie kent Charles (Charlie) Chaplin niet? Met zijn kenmerkende zwarte bolhoed, klein snorretje, strakzittend colbert en wandelstok als zijn bekendste personage The Tramp.
De gehele collectie van Charlie Chaplin is in de Nederlandse bioscopen te zien, gerestaureerd en gedigitaliseerd. The Kid (1921), City Lights (1931), Modern Times (1936), Limelight (1952) en vele anderen, waaronder The Great Dictator; één van de bekendste films van Chaplin, door hemzelf geschreven, geregisseerd én de dubbel-hoofdrol geacteerd.
De keuze om dictator Adenoid Hynkel en de naamloze Joodse kapper te spelen is ijzersterk. Absolute tegenpolen van elkaar, maar bovenal een statement dat ieder mens hetzelfde is; we zijn allemaal gelijk.
‘Vandaag de dag is zijn boodschap nog steeds van toepassing zoals ze ook de komende 80 jaar nog zullen blijven.’
The Great Dictator is steengoede satire. Neem de verwijzing van het dubbele kruis of gepersifleerde namen als Tomania (Germany), Bacteria (Italy), Hynkel (Hitler), Garbitsch (garbage; Goebbels) en Napaloni (Mussolini). En de onverstaanbare Duitstalige tirades waarin terloops woorden als wienerschnitzel, sauerkraut en leberwurst worden gebruikt - om aan te tonen dat de woorden van Hynkel geen inhoud hebben.
Sommige scènes zijn klassieke slapstick; samen met de verbale grappen, ruim 80 jaar na dato nog steeds grappig. Of de memorabele dansscène met de wereldbol als opgeblazen strandbal.
De twee ogenschijnlijk losse verhalen van dictator Hynkel en de Joodse kapper kruisen elkaar richting einde. Op een eenvoudige, doch doeltreffende manier. En dan kan de kapper zijn iconische speech afsteken. Iedereen wel bekend, al zijn het maar delen. In The Great Dictator maken zijn woorden indruk, ook bij de kijker. Vandaag de dag is zijn boodschap nog steeds van toepassing zoals ze ook de komende 80 jaar nog zullen blijven. De universele boodschap van vrede en vrijheid.
Te zien op Criterion
