Een groep mensen onttrekt zich aan het normale leven om op een afgelegen locatie de innerlijke idioot in henzelf naar boven te halen.
The Idiots is door Rick Schuttinga op 13 januari 2023 beoordeeld met een 7,5 / 10.
Deense regisseurs Thomas Vinterberg en Lars von Trier zijn medeoprichters van Dogma 95, een manifest met tien regels waaraan zij zich houden tijdens het maken van films. De regisseurs maken de eerste twee films binnen het manifest en tevens bekendste (én hun enige Dogma 95-film). Vinterberg maakt Festen in 1998 en Von Trier in hetzelfde jaar The Idiots.
Een groep prima functionerende burgers vormt een woongemeenschap van idioten, gekken, gestoorden, oftewel geestelijk gehandicapten. Sommige hebben een partner en kinderen, maar ze willen ontsnappen uit het burgerlijke bestaan. Een plek waar alles kan en mag, waar niets moet.
‘Het maakt zwakzinnigen niet belachelijk, maar juist het burgerschap.’
Idioot spelen is ontzettend moeilijk. Je ziet ook dat sommige een meer ingetogen rol neerzetten en anderen ongeremd los durven gaan. Sommige prestaties komen zeer geloofwaardig over. The Idiots zou vandaag de dag niet meer gemaakt kunnen worden. Een hele groepering wordt gepersifleerd, toch kijkt Lars von Trier hieraan voorbij. Het maakt zwakzinnigen niet belachelijk, maar juist het burgerschap met als redmiddel de idioot in je naar boven halen.
Je kunt beledigd zijn door The Idiots, maar dan heb je de gelaagdheid en onderliggende boodschap niet meegekregen.
"Groepseks, groepseks, groepseks!" Ja, er komt een pikante seksscène voorbij, gedaan door professionals uit de pornoindustrie (tegen regel 1 van het manifest). Maar zoals Von Trier zegt: dat moest erin zitten om de idioterie écht te omarmen. Het andere veelvuldig getoonde naakt is vooral erg grappig.
De kracht van The Idiots schuilt niet in de momenten dat de groep hun innerlijke idioot blootgeeft, maar juist in de kleine dingen. Natuurlijk zorgen de uitstapjes voor de humoristische momenten. Je zou graag willen dat de groep vaker op stap gaat, nu verblijven ze te vaak en lang in hun veilige bubbel: een vrijstaande villa waarin iedereen zichzelf kan zijn. Maar dat is precies de essentie. Het ís moeilijk om je helemaal over te geven aan jouw idioot, iets wat Stoffer met zijn eindopdracht perfect toont. Ga terug naar huis, naar je burgerlijke leven en laat daar je idioot los.
Hiervoor gaan we mee met Karen, die zich als nieuweling aan het begin van de film aansloot bij het gezelschap. Wat volgt is een ingetogen maar sublieme vertoning. Context en momentum is alles. Als je er even over nadenkt is de slotscène natuurlijk compleet gestoord. Karen is de gehele film zoekende, maar heeft haar idioot aan het einde gevonden.
Te zien op CineMember en Sooner