Bijna 24 jaar geleden werd Gladiator een gigantisch succes. De film werd overladen met prijzen, waaronder de Oscar voor beste film, en zette Russell Crowe definitief op de kaart als filmster. Tegenwoordig kan Gladiator met recht een moderne klassieker genoemd worden. Torenhoge verwachtingen dus voor Gladiator II. Kan regisseur Ridley Scott die waar maken?
Gladiator II is door Leander den Boer op 13 november 2024 beoordeeld met een 5 / 10.
Enkele weken geleden mocht ik mijzelf gelukkig prijzen door de eerste film weer op het grote doek te zien. En dat op glorieus 35mm-formaat en in KINO Rotterdam, de beste bioscoop van Nederland. Meer dan twee decennia na dato wist de film, die het zwaard-en-sandaal-genre opnieuw uitvond, nog steeds te vermaken én ontroeren. Het verhaal van een verraden Romeinse generaal die zijn familie en titel verliest en veroordeeld wordt om in de arena als gladiator tot de dood te vechten, kent een perfecte balans tussen entertainment en emotie. Tel daar de aangrijpende muziek van Hans Zimmer en fenomenale acteerprestaties van Russell Crowe als generaal-gladiator Maximus en Joaquin Phoenix als kinderlijke keizer Commodus bij op en je hebt een nagenoeg perfecte film. Het einde van Gladiator geeft weinig aanleiding tot een vervolg. Maar Hollywood is nou eenmaal Hollywood. Een succesfilm móet en zal een vervolg krijgen.
De eerste helft van Gladiator II voelt vertrouwd, bijna té vertrouwd. Net als in de originele film volgen we een onverschrokken soldaat (Paul Mescal) die zijn geliefde verliest, tot slaaf wordt gemaakt en als gladiator een kans krijgt om in de arena wraak te nemen op de man (Pedro Pascal) die hij daarvoor verantwoordelijk houdt. Hij komt onder de hoede te staan van een excentrieke slavenhandelaar (Denzel Washington) die zich ontfermt over zijn gladiatoren, maar waar meer schuil achter gaat dan het oog doet vermoeden. Tegelijkertijd is er in het corrupte Rome een complot in de maak om de zittende macht omver te werpen. Ditmaal wordt de zittende macht niet vertegenwoordigd door één, maar twee krankzinnige keizers. Het Colosseum is het decor waar ieders lot uiteindelijk beslecht wordt.
‘Vrijwel alles wat Gladiator II probeert te doen, heeft het eerste deel al een stuk beter gedaan.’
"What we do in life, echoes in eternity". Zo luidt de fameuze uitspraak die we kennen uit de eerste film en ook in dit deel meermaals te horen is. Wat de eerste Gladiator doet, echoot ook door naar Gladiator II. De film kent voor een groot deel vrijwel precies dezelfde plotpunten. Maar net zoals bij een echo is de nagalm altijd minder sterk dan de bron. Vrijwel alles wat Gladiator II probeert te doen, heeft het eerste deel al een stuk beter gedaan. De film is wederom een waar spektakelstuk, met schitterende Romeinse sets en vakkundig gechoreografeerde actie, maar het mist de emotionele slagkracht en originaliteit van Gladiator. Daarbij strooit de film te pas en te onpas met verwijzingen naar het origineel, wat in het begin leuk is maar al snel vermoeiend wordt. Het is duidelijk dat de film lijdt aan de prequel/sequel-aandoening, vaak gezien bij onnodige vervolgen op films die hun bestaansrecht proberen te bekrachtigen door verwijzingen naar het origineel.
Enfin, laten we het ook even over wat pluspunten hebben. Allereerst de acteurs, die het beste proberen te maken van het materiaal dat ze voorhanden hadden. Grootheid Denzel Washington geeft zich volledig over aan de krankzinnigheid van het oude Rome en steelt met zijn uitstraling en humor de show in elke scène waar hij in zit. Het is een waar genot om te kijken naar mimiek, bewegingen en verraderlijke pauzes die hij midden in zinnen laat vallen. Ook Paul Mescal, die de taak toebedeeld kreeg de grote schoenen van Russell Crowe te vullen, weet op verdienstelijke wijze de verschillende kanten van de protagonist te vertolken.
Gelukkig heeft Ridley Scott, die niet vies is van een staaltje extravagantie (zie: House of Gucci, Exodus, Napoleon), nog een paar verrassende wendingen voor de kijker in petto in de tweede helft, waardoor de film geenszins verveelt. Daarbij moet wel gezegd worden dat de onverwachte keuzes die de personages maken, dikwijls compleet uit de lucht lijken te vallen. Maar het is duidelijk dat de inmiddels 86-jarige regisseur nog steeds lol heeft in zijn vak. Neushoorns, apen, haaien, alles komt in een razend tempo langs. Aan spektakel dan ook geen gebrek in Gladiator II, maar meer emotionele diepgang of originaliteit had de film veel goeds gedaan.