A Clockwork Orange

1971

9,5
Recensie A Clockwork Orange (1971)

In een dystopische toekomst wordt een crimineel na zijn gevangenisstraf onderworpen aan een gedragsveranderend experiment.

A Clockwork Orange is door op 7 juni 2022 beoordeeld met een 9,5 / 10.

Van Stanley Kubrick, grootmeester in film. De man met vele bekende filmtitels waaronder The Shining (1980), 2001: A Space Odyssey (1968) en A Clockwork Orange uit beginjaren '70. Deze film is gebaseerd op het gelijknamige boek uit 1962 van Anthony Burgess en vertelt over een dystopie waarin een onconventionele genezing voor geweld wordt gezien als dé oplossing voor criminaliteit.

Het verhaal bestaat uit vier (onbenoemde) hoofdstukken. De vier jongemannen Alex, Dim, Georgie en Pete trappen lol ten kosten van anderen, eenmaal gearresteerd moet Alex zijn straf uitzitten en na een medisch experiment volgt re-integratie. Alle delen hebben hun charmes en aantrekkingskracht. Later komen eerdere onderdelen terug, misschien te voor de hand liggend, maar zeker doeltreffend.
Dit is het verhaal van Alex (Malcolm McDowell), beleefd en vertelt vanuit zijn perspectief. Je leeft met hem mee, tijdens duistere en hoopvolle momenten. Enige sympathie kun je niet wegdrukken, of je het nu wilt of niet.

‘Enige sympathie kun je niet wegdrukken, of je het nu wilt of niet.’

Twee jaar na release is de film door Kubrick zelf in Engeland van de markt gehaald vanwege heftige reacties bij het publiek. Kubrick's eerste, eigen cut van A Clockwork Orange duurde bijna vier uur. Na flink inkorten heeft hij zelf nog eigenhandig een laatste edit gedaan om de film minder gewelddadig te maken.
Kijkend met de bril van vandaag de dag vallen de gewelddadige scènes wel mee. Voordat het te heftige wordt draait de camera weg of schakelen we naar de volgende scène. En het gevecht met een rivaliserende bende in een vervallen theater is, ondanks dat deze niet perfect is, strak en mooi in beeld gebracht.

A Clockwork Orange kan ruim een halve eeuw later nog uitstekend mee met de tijd. Het enige opvallende zijn de eigenaardige dialogen, vaak grappig en gevat. Deze zijn nagenoeg volledig overgenomen uit het boek, iets wat de theatrale gesprekken verklaart; het is eerder schrijftaal dan spreektaal. Het valt op, maar stoort niet.

De hoofdbewaker, gespeeld door Michael Bates, is een tof personage en zorgt met zijn correcte houding vaak voor een grijns. "What's it going to be, eh?" Iconisch zijn de gruwelijke oogklemmen en de fantastische interieurs van Alex' slaapkamer, ouderlijke woonkamer, platenzaak en de Korova Milkbar. Ook de muziek is episch en verweven met het plot. Singin' in the Rain zul je nooit meer anders kunnen horen en bij de Negende Symfonie van Ludwig van Beethoven zul je altijd denken aan deze cultklassieker van Kubrick.

Te zien op Prime Video, Pathé Thuis en Viaplay

Plus- & minpunten

Samengevat de plus- en minpunten van A Clockwork Orange:

Pluspunten A Clockwork Orange

Stanley Kubrick, Verhaal, De vier hoofdstukken, Allen met hun charme en aantrekkingskracht, Terugkomende verhaallijnen, Alex' perspectief, Kan 50 jaar later nog uitstekend mee met de tijd, Eigenaardige dialogen, Hoofdbewaker, Fantastische interieurs, Verwerking van muziek

Minpunten A Clockwork Orange

-

Nuttige recensie

8 / 8 personen vinden deze recensie van A Clockwork Orange nuttig. Vind jij deze recensie nuttig?

Ja, vind ik nuttig
Nee, vind ik niet nuttig
Andere sciencefictionfilms en -series