Voordat Indiana Jones (Harrison Ford) van zijn pensioen kan genieten wordt hij benaderd door zijn petekind Helena Shaw (Phoebe Waller-Bridge). Ze is op zoek naar een antiek mechanisme dat scheuren in de tijd kan voorspellen.
Indiana Jones and the Dial of Destiny is door Vince Christiaans op 28 juni 2023 beoordeeld met een 7,5 / 10.
De tijd vliegt! Na 15 jaar aan vage beloftes worden we eindelijk getrakteerd op het laatste Indiana Jones-avontuur. De 80-jarige Harrison Ford vond dat hij er nog wel eentje in zich had, terwijl Steven Spielberg en George Lucas bedankten voor de eer. Vervolgens werd regisseur James Mangold ingevlogen om de film naar de bioscopen te loodsen. Door deze wisseling van de wacht is The Dial of Destiny bij voorbaat een vreemde eend in bijt, maar Mangold weet - met een beetje hulp van componist John Williams - de sfeer van de voorgaande Indiana Jones-films goed te bottelen.
Na een explosieve proloog vinden we Indiana Jones in een krap appartement in New York. Alles wijst erop dat de herfst van zijn leven niet geworden is wat hij ervan gehoopt had. Echtgenote Marion (Karen Allen) is nergens te bekennen en elke dag begint met een kop koffie, aangelengd met een royale scheut whisky. Zelfs zijn passie voor archeologie wordt overschaduwd door de futuristische gebeurtenissen van de late jaren '60. Zo wordt zijn college over de uitvindingen van Archimedes onderbroken door de feestelijkheden rond de eerste maandlanding.
‘The Last Crusade blijft het logische eindpunt van de franchise, maar dit toetje is te lekker om te laten staan.’
Indy is in alles een verloren man. Een levend stukje geschiedenis op zoek naar een museum. Het klinkt somber. Toch voorziet deze invalshoek The Dial of Destiny van een sterke thematische kern. Indy is namelijk niet de enige die in het verleden leeft. Mads Mikkelsen speelt Jürgen Voller; een Duitse wetenschapper die voor het Amerikaanse ruimtevaartprogramma werkt. Het personage is losjes gebaseerd op de raketgeleerde Wernher von Braun, maar in tegenstelling tot de historische figuur steekt Voller zijn naziverleden niet onder stoelen of banken. Hij wil het mechanisme van Archimedes gebruiken om de uitkomst van de Tweede Wereldoorlog te veranderen.
Ondanks zijn denkbeelden is Voller geen fysieke bedreiging; zelfs niet voor een geriatrische Indiana Jones. Daarom wordt hij geholpen door twee nazi-wannabees (Boyd Holbrook & Olivier Richters) wiens stupiditeit alleen wordt geëvenaard door hun bloedlust. In zijn strijd tegen de nazi's krijgt Indy versterking van Helena (Phoebe Waller-Bridge) en het straatschoffie Teddy (Ethann Isidore). Beiden maken zich meer zorgen om eigen gewin dan de kans dat Archimedes' mechanisme in de verkeerde handen valt, maar gaandeweg krijgt hun geweten de overhand. Zodoende maken Helena en Teddy dezelfde evolutie door als de jonge Indy in Temple of Doom (1984).
Helena is een centraal personage in The Dial of Destiny. Ze wordt niet alleen opgescheept met de uitdagingen die Ford door zijn leeftijd niet langer kan uitvoeren, maar heeft ook een groot aandeel in de werking van het plot. Haar haperende morele kompas zorgt ervoor dat Helena zonder problemen alle partijen kan bespelen om haar doel te bereiken. In de loop van de film draait zij zowel de nazi's als Indy regelmatig een rad voor ogen. Hierdoor is Helena Shaw niet slechts een vrouwelijke versie van Indiana Jones, maar een speelse aanwinst voor deze vervolgfilm. In alle eerlijkheid kan Waller-Bridge als sidekick voor Ford niet tippen aan Sean Connery; al ligt dat eerder aan de kwaliteit van de dialogen dan aan haar komische talenten.
Uiteraard zit The Dial of Destiny propvol actie, maar als regisseur van dit soort scènes kan James Mangold niet opboksen tegen Steven Spielberg. Hoewel de stunts en achtervolgingsscènes competent in beeld worden gebracht, ontbreekt het aan de vindingrijkheid die de voorgaande films typeerden. Spielbergs deftige regie wordt ook gemist in de emotionele momenten. Het lukt Mangold niet goed om ons te raken wanneer het verhaal erom vraagt. Het is en blijft het afscheid van een geliefd personage, maar afgezien van een aandoenlijke Harrison Ford weet de film ons zelden te ontroeren. Je blijft je toch afvragen wat voor film Spielberg van dit script gemaakt had.
Gelukkig kan Mangold rekenen op de klanken van John Williams om eventuele oneffenheden glad te strijken. De 91-jarige componist bewijst zichzelf nogmaals als de koning van de klassieke filmmuziek met een meeslepende soundtrack. Maakt dit alles The Dial of Destiny tot het afscheid dat Indiana Jones verdient? Wat mij betreft wel! De film laat zien dat Ford nooit te oud is om een stel nazi's op hun flikker te geven en deinst niet terug voor een gewaagde climax om Indy's liefde voor de oudheid weer aan te wakkeren. Natuurlijk blijft The Last Crusade (1989) het logische eindpunt van de franchise, maar dit toetje is te lekker om te laten staan. Indiana Jones is terug! Al is het maar voor heel even.
Te zien op Disney+ en Pathé Thuis
